Zamek w Sarnach na Dolnym Śląsku – mała miłość od pierwszego wejrzenia

Dokładne zwiedzanie Dolnego Śląska rozpoczęłam już kilka lat temu, ale co krok odkrywam coraz większe skarby. Jednym z nich jest Pałac w Sarnach, który szczególnie zapadł w mojej pamięci. Dlaczego? Ciężko odpowiedzieć na to pytanie. Może urzekła mnie pyszna kawa i ciasto w tutejszej restauracji, uśmiechnięta Pani za ladą, spory kompleks pałacowy, który można samodzielnie odkrywać (jeśli dobrze “zabłądzicie” traficie na przepiękną kaplicę), a może niewielki park skąd rozpościera się piękny widok na dwór Sarny. Wiem jednak jedno, to miejsce ma swojego niepowtarzalnego “ducha”, czujesz go, gdy tylko przekraczasz próg kompleksu i wtedy już wiesz, że “to właśnie to miejsce”, do którego jeszcze z pewnością wrócisz. Taki jest właśnie Zamek Sarny.

Informacje praktyczne o Dworze w Sarnach

• godziny otwarcia: 11.00 – 20.00, codziennie
• wstęp jest darmowy, warto jednak zostawić dobrowolną wpłatę
• na miejscu w Domu Bramnym działa restauracja z pysznymi daniami obiadowymi i deserami!
• na miejscu można organizować różnego rodzaju imprezy grupowe nawet do 100 uczesnitkónw
• w Domu Kompozytorów można wynająć pokój hotelowy z pięknym widokiem na pałac; więcej informacji tutaj

Historia Pałacu w Sarnach

Pierwszy dwór obronny powstał tutaj przed XV wiekiem. Później (1590) na jego miejscu wzniesiono renesansowy budynek, a ten następnie przebudowano na pałac na polecenie Fabiana Reichenbacha, a później przez Götzenów, którzy pojawili się tutaj na początku lat 60. XVII wieku. W tamtym czasie pałac miał być wtedy podobno jednym z najokazalszych w ziemi kłodzkiej.

Jeden z przedstawicieli rodziny Götzen, Franciszek Antoni w latach 20. XVIII stulecia wybudował tutaj Kaplicę Św. Jana Nepomucena, która została ozdobiona freskami, na których możemy dostrzec wymienionego męczennika i innych świętych. Niestety zespół pałacowy został sprzedany w XIX stuleciu i zaczął popadać w ruinę. Największe zniszczenia spotkały go jednak po 1989 roku, kiedy zlikwidowano PGR’y. W tym czasie sprzedano pałac letni, a pozostałe części zamku były zamieszkiwane przez rodziny byłych pracowników państwowych gospodarstw rolnych. W związku z tym doprowadzono także do degradacji głównego budynku.

PODOBA CI SIĘ WPIS? UWAŻASZ, ŻE TO CO ROBIĘ JEST POŻYTECZNE I CI POMAGA? MOŻESZ ZOSTAĆ MOIM PATRONEM, ABYM MOGŁA SKUTECZNIEJ ROZWIJAĆ SWOJĄ DZIAŁALNOŚĆ W INTERNECIE! WIĘCEJ INFORMACJI ZNAJDZIESZ W ZAKŁADCE PATRONITE ALBO POD LINKIEM: HTTPS://PATRONITE.PL/HISTRAVEL/DESCRIPTION

W 2010 roku zamkiem zainteresowała się fundacja z Wielkiej Brytanii Save Britain’s Heritage, która znajdowała się pod patronem księcia Walii Karola. Ostatecznie nie doszło jednak do przejęcia, mimo zaangażowania się w sprawę ówczesnego ministra kultury Bogdana Zdrojewskiego. Nowych właścicieli Pałac Sarny znalazł dopiero w 2013 roku, kiedy zakupiły go prywatne osoby, które utworzyły Fundację Odbudowy Dworu Sarny. Niedługo ma tutaj powstać instytucja kultury muzycznej. Wiadomo także, że fundacja Save Britain’s Heritage oraz sam książę Karol żywo interesują się losami zamku.

Kaplica św. Jana Nepomucena

Jak wspomniałam wyżej kaplica powstała w latach 20. XVIII wieku i jest wyrazem szczególnego przywiązania rodziny Götzenów do katolicyzmu. Swoją nazwą nawiązuje do patrona pierwszego hrabiego z rodziny Götzenów Św. Jana Nepomucena.

Jeśli spojrzymy na wielkość kaplicy można uznać, że jest to kościół, a jeden z niemieckich badaczy Arne Franke nazywa ją Hofkirche, czyli kościołem dworskim. Jest ona także większa niż podobne budowle na dworach w regionie czy Europie – przeważnie takie kaplice są niewielkie. Także wieża zamkowa w momencie budowy kaplicy została przebudowana, aby przypominała wieżę kościelną. Warto wspomnieć, źe do lat 50. ubiegłego stulecia była dzwonnicą. W związku z tym uznaje się, że Kaplica znajdująca się w Sarnach nawiązuje do tradycji Capella Pallatina, która była bardzo popularna w średniowieczu. Była to osobna forma architektoniczna, która znajdowała się na zamkach obronnych.

CIEKAWOSTKA: O Pałacu w Sarnach i tamtejszej kaplicy pisał wybitny polski badacz Krzysztof Eysymontt w swojej pracy z 1972 roku:

„Kaplica dworska służy do manifestacji ‚prawdziwej’ katolickiej wiary, jaka z dworu wielkiego pana spływać powinna na poddanych.”

Fragment wywiadu z Martinem Sobczykiem, współwłaścicielem zamku (źródło: Złoty Pociąg)

Średniowieczne pochodzenie jest udokumentowane tylko wzmianką w dokumentach. Sprzed 1590 r. pozostał relikt średniowiecznej wieży rycerskiej. Znamy nazwisko rodziny rycerskiej Pradel, więc to pewnie oni wtedy w tym zakątku hrabstwa kłodzkiego się bronili w bardzo niebezpiecznych czasach. Późniejsze chwile są zaklęte w murach całego założenia, które od 1590 r. było zamkiem – rezydencja była otoczona murem kurtynowym ze strzelnicami, które dopiero zaczęliśmy odkrywać. Jedna z ciekawszych – otwór na działo – znajduje się w elewacji frontowej budynku bramnego. Zupełnym przypadkiem ten otwór wypada w obecnej łazience – będzie tam wyeksponowany. Najciekawszą i jednocześnie najmroczniejszą postacią związaną z Sarnami jest urodzony w 1866 r. na zamku hrabia Gustaw Adolf von Goetzen. Jak wielu jego poprzedników pełnił służbę wojskową i dyplomatyczną. Został wysłany do niemieckiej kolonii w Afryce, gdzie w 1905 r. wybuchło powstanie przeciw kolonistom. Według różnych źródeł zginęło 75 tys. – 300 tys. powstańców. Natomiast sąsiadka w pałacu letnim twierdzi, że po nieruchomości chodzi biała dama. My jeszcze nie spotkaliśmy.
 

Zamek w Sarnach to zdecydowanie jedno z moich największych odkryć w Polsce w ostatnim czasie. Nie wiem, co takiego to miejsce ma w sobie, ale przyciąga i myślę, że Wam także się tutaj spodoba. Chyba nie bez powodu pisano, więc, że to jeden z najpiękniejszych pałaców w ziemi kłodzkiej.

Jeśli podobał Ci się wpis zostaw lajka lub komentarz! Możesz także pomóc w rozwoju bloga niewielką wpłatą – symbolicznym kosztem kawy! UWAGA! w zamian za największą otrzymasz przewodnik po 10 wybranych przeze mnie zamkach i pałacach Europy! Z góry dzięki!