Co zobaczyć w Sztokholmie i okolicach? Moje 10 must see w stolicy Szwecji!

Sztokholm od lat był jednym z moich marzeń podróżniczych. Niestety z różnych względów był dla mnie nieosiągalny. Ostatecznie udało mi się go odwiedzić w 2021 roku i to aż na dziesięć dni! Przyznam szczerze, że była to jedna z wypraw mojego życia i mam nadzieje, że uda mi się jeszcze wrócić do Szwecji. O ile miasto zachwyciło mnie swoją architekturą i historią to jego okolice i przyroda zdobyły moje serce. Bo przecież to właśnie z dzikiej przyrody słynie przede wszystkim Skandynawia. Napisanie tego wpisu zajęło sporo czasu, ponieważ po pierwsze ciężko wybrać top 10 najpiękniejszych miejsc w Sztokholmie, a po drugie pracochłonne było przygotowanie tak wielu zdjęć i dość obszernych opisów. Ale o to jest – moje 10 must see w Sztokholmie i okolicach!

Chcesz pomóc w rozwoju bloga niewielką wpłatą – symbolicznym kosztem kawy! UWAGA! W zamian za największą otrzymasz przewodnik po 10 wybranych przeze mnie zamkach i pałacach Europy! Z góry dziękuje za Twoje wsparcie! Pamiętaj – DOBRO WRACA!

1. Gamla Stan, czyli najstarsza część Sztokholmu

Gamla Stan, to w dosłownym przetłumaczeniu na polski po prostu Stare Miasto i zajmuje wyspy Stadsholmen, Riddarholmen, Strömsborg i Helgeandsholmen (choć najczęściej mówiąc o niej ma się na myśli tylko tą pierwszą). Swoimi dziejami sięga XIII wieku, jednak pod kątem turystycznym zaczęto je wykorzystywać dopiero w II połowie XX wieku. Wcześniej przez dłuższy czas mieszkała tu biedota i szemrane towarzystwo.

Nazwa Gamla Stan pojawiła się prawdopodobnie w XX wieku, a wcześniej nazywano to miejsce staden mellan broarna, czyli miastem pomiędzy mostami lub j själva staden, co oznaczało po prostu miasto. Charakteryzuje się masą wąskich uliczek, w które wciśnięte są sklepiki, kawiarenki i restauracje, kolorowymi kamieniczkami. Tym samym Gamla Stan w Sztokholmie tworzy jeden z największych średniowiecznych kompleksów, które zachowały się w Europie. Ja przepadam za takimi klimatami. Gamla Stan pierwotnie było całym miastem, dopiero na przestrzeni wieków zaczęło się ono rozrastać i budynki powstawały poza murami obronnymi. Niestety do dziś nic się z nich nie zachowało.

Na Gamla Stan warto zobaczyć przede wszystkim:

Pałac Królewski – więcej opowiem o nim niżej we wpisie.
Stortorget, czyli najstarszy plac w Sztokholmie, aktualnie rynek miasta. Znajdują się na nim te niezwykle charakterystyczne kamieniczki, które wyświetlają się w Google jeśli wpiszecie nazwę stolic Szwecji. Z dawnej zabudowy zachowała się właśnie zachodnia pierzeja, gdzie stoi czerwona kamienica Schatza i wąska kamienica Sefridta. Obie pochodzą z około połowy XVII wieku.
Muzeum Nobla – znajduje się na placu Stortorget. Jak sama nazwa wskazuje możemy w nim poznać dzieje samej nagrody Nobla, a także jej twórcy, czyli Alfredowi Noblowi. Zapoznacie się tu także z osiągnięciami wszystkich laureatów.
Storkyrkan (w wolnym tłumaczeniu na polski – Wielki Kościół), czyli katedra miasta. Warto tu wejść, aby zobaczyć jedną z najpiękniejszych rzeźb przedstawiającą św. Jerzego na koniu zabijającego smoka, która powstała w 1489 roku. Naprawdę jest niesamowita! Kilka z nich już w swoim życiu widziałam i porównywalna pod kątem wykonania może być jedynie ta, która znajduje się w Lubece, ale nie ma się co dziwić, ponieważ jej autorem był Bernt Notke, który pochodził z tego hanzeatyckiego miasta.
Köpmantorget – to niewielki placyk, gdzie można zobaczyć rzeźbę-kopię św. Jerzego z Storkyrkan. W okolicy znajdują się knajpki i sklepiki ze starociami.
Mårten Trotzigs gränd – najwęższa uliczka miasta.
Tyska kyrkan – kościół niemiecki, czyli po prostu wybudowany przez niemieckich mieszczan.
Żelazny chłopiec – najmniejsza rzeźba w Szwecji. Przedstawia siedzącego chłopca wpatrującego się w niebo. Powstała w 1957 roku, a jej autorem jest Liss Eriksson. Obok możecie zobaczyć Kościół Fiński.
Medeltidsmuseet (Muzeum Średniowiecznego Sztokholmu) – powstało na miejscu, gdzie odnaleziono stare mury miasta pochodzące z XVI wieku. Wejście jest darmowe.
Parlament Szwedzki – znajduje się na małej wysepce Helgeandsholmen

2. Vasamuseet

Jednym z miejsc, które koniecznie trzeba odwiedzić (mimo odstraszającej ceny biletu wstępu – 190 SEK) jest Vasamuseet, czyli muzeum, gdzie można zobaczyć okręt Vasa. To najcześciej odwiedzane muzeum w Sztokholmie! Dlaczego to miejsce jest tak słynne? Żeby odpowiedzieć na to pytanie trzeba choć krótko opisać historię statku Vasa.

Został wybudowany w latach 1626-1628 na rozkaz króla szwedzkiego Gustawa Adolfa Wazy. Należał do do klasy największych szwedzkich galeonów nazywanych Regalskeppet. Szczególnie pięknie ozdobiona była burta, na której można zobaczyć liczne odwolania do Gustawa Adolfa i jego praw do tronu szwedzkiego, ale nie tylko. Vasa miał być chlubą szwedzkie floty i między innymi brać udział w wojnie z Rzeczpospolitą. Niestety, asymetryczna budowa statku (zespoły budujące używały różnych miar, stopy szwedzkiej i amsterdamskiej różniących się nawet o 1,5 cm) oraz złe rozłożenie balastu, który nie dał rady zrównoważyć zbyt dużej ilości artylerii doprowadziły do katastrofy. Statek opuścił port 10 sierpnia 1628 roku. Po przepłynięciu niespełna 1000 metrów zaczął przechylać się, a przez furty działowe zaczęła wlewać się woda, a okręt ostatecznie zatonął. Zginęło od 30 do 50 marynarzy. Po zatonięciu Vasy zwołano komisję, jednak nikogo nie uznano za winnego katastrofy. Ostarżono nawet o jej wywołanie polskich agentów, którzy mieli sfałszować projekt statku. Gustaw Adolf Waza nawet nie zobaczył swojego wymarzonego okrętu.

Statek został wyłowiony dopiero w 1961 roku, po wcześniejszym odnalezieniu jego lokalizacji w 1956 roku. Użyto do tego celu kilku pontonów. Przez cały ten czas musiał być polewany wodą, także jego fragmenty, które przez lata czekały na renowacje przechowywane były w wodzie. Okręt spryskiwano także specjalnym środek konserwującym, co trwało w sumie 17 lat. Aktualnie uważa się, że statek jest w 98% oryginalny! To jedyny taki “okaz” na świecie! Z jednej strony możemy uznać, że to niezwykle smutna historia przepięknego okrętu. Z drugiej strony, jak podkreślono w filmie, który możemy zobaczyć w Vasamuseet, gdyby nie katastrofa, która spotkała okręt, dziś nie moglibyśmy go oglądać. A naprawdę warto!

3. Kungliga Slottet – Zamek Królewski w Sztokholmie

Pierwsze umocnienia na wyspie Stadsholmen pojawiły się już w X wieku, a późniejszą już bardziej znaną twierdzę nazwaną Tre Kronor wybudowano trzy stulecia później. Jej nazwa pochodziła od trzech złotych koron, które umieszczono na iglicy.

Aktualny zamek królewski w Sztokholmie wybudowany w stylu renesansowym powstał na ruinach wcześniejszej budowli średniowiecznej. Nazywała się ona Tre Kronor (Trzy Korony) od trzech złotych koron, które umieszczono na iglicy. Mimo pożaru w 1419 roku, w czasach panowania Gustawa Wazy (panowanie 1523-1560) zamek stał się najważniejszą rezydencją królewską w Szwecji. W tym czasie znacznie go rozbudowano i dostosowano pod kątem użytkowanej już wtedy broni palnej. Kolejne zmiany przeprowadził Jan III Waza (ojciec naszego króla Zygmunta III), który przebudował zamek w stylu renesansowym z okazałymi szczytami.

Zamek niestety spłonął doszczętnie w 1697 roku z winy strażnika, który flirtował z pomocą kuchenną i niezauważył wybuchu pożaru. Na miejscu średniowiecznej warowni postanowiono wybudować nową rezydencję w stylu baroku rzymskiego (choć tonowanego przez wpływy szwedzkie), a prace trwały ponad 50 lat. Pieczę nad budową sprawował Nicodemus Tessin młodszy, a w 1754 roku zamek został zamieszkany przez króla Adolfa Fryderyka. Obiekt do dziś pełni rolę oficjalnej rezydencji rodziny królewskiej.

Poza apartamentami królewskimi warto zobaczyć także muzeum Tre Kronor, Skarbiec (te dwa były niestety zamknięte w czasie pandemii i nie miałam okazji ich zobaczyć; wejście w ramach biletów do apartamentów) i Kaplicę Królewską.

Informacje praktyczne:

Cennik: bilet normalny 140 SEK; studenci i dzieci od 7 do 17 roku życia – 70 SEK
godziny otwarcia: październik – kwiecień: wtorek – niedziela 10:00 – 16:00; maj – czerwiec: codziennie 10:00 – 17:00; lipiec – sierpień: codziennie 10:00 – 16:00;wrzesień: codziennie 10:00 – 17:00. Jednak godziny otwarcia często się zmieniają, czasem niektóre sale nie są udostępnione z powodu różnych wydarzeń, dlatego najlepiej sprawdzić stronę zamku przed wyjazdem: https://www.kungligaslotten.se/english.html

4. Livrustkammaren – Królewskie Muzeum Armii

Królewskie Muzeum Armii w Sztokholmie to najstarsze muzeum utworzone w tym mieście, bo można je było zwiedzać już w 1693 roku!

Myślę, że Polacy powinni odwiedzić to miejsce zwłaszcza, że zwiedzanie jest bezpłatne, z jednego ważnego powodu. Znajduje się tu wiele zabytków materialnych z naszego kraju! Poniżej przedstawiam listę, w której ujęłam te najważniejsze i najciekawsze:

tarcza z 1548 roku, która należała prawdopodobnie do króla Zygmunta Augusta
tarcza z drewna i wytłaczanej skóry z XVI wieku, z wizerunkiem Zygmunta Augusta, a po wewnętrznej stronie z herbem Rzeczypospolitej
hełm króla Władysława IV Wazy
zbroja młodzieńcza Władysława IV Wazy wykonana w Mediolanie w latach 20. XVII wieku oraz trzy inne jego zbroje i szturmak
tarcza herbowa uprzęży na głowę konia oraz czaprak pod siodło należące do Zygmunta III
róg myśliwski Zygmunta III. Wykonany był z rogu ostatniego tura z Puszczy Sochaczewskiej, a podarował go królowi Stanisława Radziejowski w 1620 roku
hełm Iwana Groźnego używany przez niego podczas koronacji, zdobyty przez Polaków w Moskwie

Poza przedmiotami, które Szwedzi zrabowali w muzeum możemy zobaczyć zbroję paradną Zygmunta Augusta, która była darem Anny Jagiellonki dla króla szwedzkiego Jana III Wazy (1574), którą wykonał Kunz Lochner w Norymberdze. Została ona wysłana jako gest popracia dla Szwecji w razie potencjalnej sukcesji Zygmunta III Wazy na tron Rzeczypospolitej. Innymi ciekawymi rekwizytami są przedmioty należące do “Lwa Północy”, czyli króla szwedzkiego Gustawa Adolfa, a wśród nich można znaleźć jego strój z ostatniej bitwy podczas której zginął, czyli Lützen w 1632 roku. Znajduje się tam także wypchany ukochany koń monarchy – Streiff.

PODOBA CI SIĘ WPIS? CHCESZ ŻEBY BYŁO ICH WIĘCEJ? MOŻESZ ZOSTAĆ MOIM PATRONEM I POMÓC MI W ROZWOJU BLOGA! WIĘCEJ INFORMACJI ZNAJDZIESZ W ZAKŁADCE PATRONITE ALBO POD LINKIEM: HTTPS://PATRONITE.PL/HISTRAVEL/DESCRIPTION

5. Skansen

Skansen w Sztokholmie to jedno z must see w tym mieście. Cena może trochę przerazić (ok. 120 zł za osobę), ale spędzicie tu cały dzień. Jest to najstarszy skansen w Szwecji, gdzie możecie zobaczyć także ogród zoologiczny, a znajdują się one na wyspie Djurgården. Założył je w 1891 Artur Hazelius (1833–1901), który chciał pokazać sposób życia w różnych rejonach Szwecji przed epoką industrialną.

Aktualnie na sporym terenie znajduje się około 140 budynków, a najstarszy z nich (Vastveitloftet) pochodzi aż z XIV stulecia! Możemy tu zobaczyć m.in. starą aptekę, piekarnie, sklepy spożywcze, pocztę, warsztat mechaniczny i hutę szkła (tu znajduje się również sklep, gdzie można zakupić przedmioty wytworzone na miejscu w skansenie), szkołę czy kościół. Niektóre miejsca przypominają wręcz mini miasteczka i czujemy się jak w innym świecie.

Co jest ogromną zaletą pracownicy skansenu ubrani są w stroje z epoki i pokazują w jaki sposób wykonywało się dawne czynności, które w czasach dzisiejszych odeszły już do historii. Można ich także zapytać o historię danego zawodu, a oni z przyjemnością o nim opowiedzą. Dodatkową ogromną atrakcją zwłaszcza dla dzieci jest zoo, gdzie można zobaczyć zwierzęta żyjące na codzień w Skandynawii – niedźwiedzie, łosie, foki, jelenie, a przede wszystkim słynnego renifera. Dodatkowo spacerując po skansenie napotkamy dodatkowe atrakcje np. małpiarium czy akwarium, jednak niektóre z nich są dodatkowo płatne.

W związku z tym, że w Skansenie spędza się cały dzień znajdziecie tutaj masę miejsc, gdzie można odpocząć lub coś zjeść w dość przystępnych cenach, jak na Sztokholm. Do dyspozycji są większe restauracje, jak i budki z jedzeniem, place zabaw i parki.

Cennik:

bilet normalny – 160 SEK
student – 140 SEK
dziecko 4-15 lat – 70 SEK
senior – 140 SEK

Godziny otwarcia:

Wejście główne: od 10 do 16.00

6. Muzeum Historii Szwecji (Historiska Museet)

Na Östermalm możemy odwiedzić jedno z popularniejszych muzeów Sztokholmu, a do tego darmowe, a jest nim Historiska Museet. Udostępniane są tu zbiory z zakresu archeologii, jak i historii i sztuki. Po odwiedzeniu tego muzeum powinni być fani Wikingów, których dziejów dotyczy także część ekspozycji (choć w Sztokholmie można znaleźć osobne muzeum poświęcone tej tematyce). Piękne ozdoby możemy zobaczyć także w tutejszym skarbcu. Muzeum jest bardzo nowoczesne, zarówno dzieci znajdą tu coś interesującego dla siebie, gdyż wielu przedmiotów można dotykać, a także dorośli, ponieważ przy eksponatach znajdziemy najważniejsze informacje na ich temat. Na zwiedzanie proponuję zaplanować około 2 godzin.

Godziny otwarcia:

Od 1 września do 31 maja:

poniedziałek: zamknięte
wtorek-niedziela: 11.00-17.00, a dodatkowo w środę od 17.00 do 20.00

Od 1 czerwca do 31 sierpnia:

poniedziałek: zamknięte
wtorek-niedziela: 10.00-17.00

7. Archipelag sztokholmski

Archipelag sztokholmski to największy archipelag w Szwecji i zarazem jednej z największych na Bałtyku. Składa się przeszło z 24 tysięcy wysp i wysepek! Ze Sztokholmu organizowane są specjalne wycieczki dzięki którym można ze statku obserwować to wyjątkowe przyrodnicze zjawisko! W osobnym wpisie zdradzę Wam, jak zorganizować sobie budżetowy wypad na archipelag, ponieważ za pakiet wycieczkowy ze Sztokholmu trzeba zapłacić minimum 200-300 SEK za osobę. A są o wiele tańsze sposoby na jego zwiedzenie!

8. Ratusz

Ratusz prawdopodobnie będzie Wam towarzyszył przez większość pobytu w Sztokholmie, ponieważ jest widoczny z różnych stron podczas zwiedzania miasta. Powstał w latach 1911-1923 i jest uznawany za jeden z symboli Szwecji. Jego projektantem był Ragnar Östberg, którego inspiracją był wenecki Pałac Dożów. Budynek zaliczany jest do stylu narodowo-romantycznego.

Aktualnie ratusz użytkowany jest w celach administracyjnych (mieszczą się tu biura, sale konferencyjne oraz sala przyjęć), jak i turystycznych (można go zwiedzać). To właśnie tu w słynnej Sali Błękitnej (Blå hallen) od 1934 roku odbywają się co roku 10 grudnia przyjęcia na cześć laureatów Nagrody Nobla. Oczywiście gośćmi honorowymi na bankiecie są członkowie Szwedzkiej Rodziny Królewskiej.

Po wejściu na Salę Błękitną zapewne się zdziwicie, ponieważ nie jest ona w ogóle niebieska. Nazwa wynika z tego, że pomieszczenie rzeczywiście miało być pierwotnie niebieskie, jednak projektant kiedy zobaczył ciekawy jego zdaniem ceglany kolor nie chciał już go pokryć niebieskim tynkiem. Sala Błękitna to największa sala przyjęć a ratuszu, a dodatkowo znajdują się tu jedne z największych organów w Europie Północnej.

Innymi ciekawymi salami, które można zobaczyć podczas zwiedzania jest Sala Konferencyjna, czyli miejsce, gdzie obradują radni miasta. Co ciekawe każdy może wejść z zewnątrz i wysłuchać obrad. Piękna jest także Złota Sala, do której prowadzą dwie pary miedzianych drzwi (każda waży tonę). Została ona wyłożona 18 milionami kawałków mozaiki ze szkła i złota, a postacie za jej pomocą przedstawione nawiązują do historii Szwecji.

Cennik:

bilet normalny: 140 SEK
studencki: 110 SEK
dzieci 7-19 lat: 50 SEK
dzieci 0-6 lat: wejście darmowe

Godziny otwarcia:

Zwiedzanie odbywa się w grupach w określonych godzinach. Ratusz można zwiedzać codziennie:

przewodnik po angielsku, godziny: 10, 11, 12, 13, 14
przewodnik po szwedzku, godziny: 12, 14

9. Ulice handlowe w Normalann

Jeśli ktoś przepada za zakupami to jest to miejsce idealne dla niego! Znajdziecie tu najpopularniejsze luksusowe światowe marki, jak Hugo Boss, Ralph Lauren, Victorias Secret, Lacoste itd., a także sieciówki H&M, Zara, Reserved itp. Do tego znajduje się tam przynajmniej kilka większych galerii handlowych, a także liczne szwedzkie marki.

10. Drottingholm slott

Pewnego dnia podczas pobytu w Sztokholmie chciałam zobaczyć nieco więcej niż samo miasto, ale coś w okolicy. Zapuściłam się troszkę poza centrum, choć nie tak daleko, bo dojeżdża tu komunikacja miejska. Jako fanka zamków i pałaców wybór padł na Drottingholm slott – pałac zamieszkiwany aktualnie przez szwedzką rodzinę królewską. Jan III Waza miał go wybudować z powodu miłości do Katarzyny Jagiellonki. Ten jednak spłonął i dziś możemy oglądać wersje, która powstała pod koniec XVII wieku. Poza pałacem warto przejść się po tutejszym parku.

Godziny otwarcia warto sprawdzać przed przyjazdem, ponieważ codziennie mogą się różnic, informacje znajdziecie TUTAJ.

Cennik Drottingholm slott i Kina slott: